lakierowanie felg 01
Lakierowanie felg. Jak dobrać lakier?
5 sierpnia 2018
homologacja opon
Co to jest homologacja opon i czym są opony homologowane?
13 sierpnia 2018
Pokaż wszystkie
Aquaplaning

Deszcz nie jest przyjacielem kierowcy. Od wynalezienia samochodu inżynierowie ścigają się w coraz lepszych rozwiązaniach, które mają podnieść bezpieczeństwo na drodze podczas intensywnych opadów. Od wycieraczek, aż po nowoczesne układy wspomagające przyczepność do podłoża. Nadal jednak istnieje zjawisko, które mimo ogromnych nakładów firm oponiarskich, zbiera potężne żniwo. Aquaplaning, bo o nim mowa to jedno z podstawowych zagrożeń czyhających na kierowców podczas ulewnych deszczy. Co to jest aquaplaning dlaczego jest tak niebezpiecznym zjawiskiem?

Zjawisko aquaplaningu. Niebezpieczna woda na drodze o każdej porze roku

Aquaplaning to zjawisko zachodzące tylko w określonych sytuacjach. Nie jest tajemnicą, że opony samochodowe różnie zachowuje się na powierzchni suchej, mokrej, rozgrzanej czy zalodzonej. W końcu jest to główny powód dlaczego stosuje się sezonową wymianę ogumienia. Opony zimowe, opony letnie czy opony całoroczne mają różną budowę i nie chodzi tu o sam bieżnik, ale chociażby o rodzaj gumy z której są wykonane czy wartość zalecanego do eksploatacji ciśnienia. To dzięki tym różnicom opona zimowa lepiej trzyma się drogi przy mrozach, natomiast letnia przy gorącym asfalcie. Niezależnie jednak od pory roku woda na drodze zawsze może się pojawić- latem z opadami, zimą poprzez stopienie śniegu drogową chemią. To właśnie przy zalegającej warstwie wody dochodzi do niebezpiecznego zjawiska jakim jest aquaplaning.

Mity i fakty o wpadaniu w poślizg na mokrej nawierzchni

Według popularnych mitów w poślizg przy mokrej drodze można wpaść jedynie w trzech przypadkach:

  • Wykonując gwałtowny skręt przy dużej prędkości
  • Wyprzedzając, czyli zwiększając prędkość oraz wykonując manewr delikatnego skrętu
  • Gwałtownie hamując

Każda z tych przyczyn oczywiście grozi utratą kontroli nad autem na mokrej nawierzchni, natomiast niewielu kierowców zdaje sobie sprawę, że w poślizg najłatwiej wpaść po prostu jadąc szybko, nie wykonując żadnych gwałtownych manewrów czy zmniejszając prędkość. Dlaczego tak się dzieje?

Wszystkiemu winny aquaplaning lub po polsku akwaplanacja – poślizg opony na powierzchni wody.

Co to jest aquaplaning i dlaczego w poślizg można wpaść nawet na prostej drodze?

aqaplaning specyficzny

Akwaplanacja potrafi być niebezpieczna, ale bardzo przyjemna. Ze specyficznego rodzaju aquaplaningu korzystamy np. surfując.

Aquaplaning, lub akwaplanacja  to, najprościej mówiąc, wpadnięcie w poślizg na mokrej nawierzchni drogi. Mechanizm działania zjawiska aquaplaningu przebiega następująco:

Wraz ze wzrostem prędkości poruszania się samochodu po drodze, coraz mniejsza powierzchnia opony przylega do nawierzchni drogi. Tym samym zmniejsza się jej przyczepność gumy do podłoża. W sytuacji kiedy dodatkowo droga jest mokra, staje się to szczególnie groźne. Im większa prędkość auta, tym opona jest w stanie odprowadzić mniejszą ilość wody spod bieżnika. Przed oponą zaczyna tworzyć się wodną „górka” na którą opona najeżdża. Można powiedzieć, że zaczyna ”poruszać się po wodzie”, a nie po asfalcie, a tym samym traci przyczepność i ślizga się po powierzchni zamiast wykonywać tarcie. To zjawisko określa się właśnie mianem aquaplaningu.

Aquaplaning przyczyny

O części z możliwych przyczynach powstania zjawiska aquaplaningu wspominaliśmy już wcześniej. Jest jednak jeszcze kilka czynników, o których należy pamiętać, aby czuć się na drodze bezpieczniej.

Nadmierna prędkość

Jak już wspominaliśmy, im większa prędkość tym mniejsza powierzchnia opony dotyka drogi oraz trudniej jest odprowadzić wodę spod bieżnika. To właśnie brawura sprawia, że aquaplaning niesie co roku setki ofiar w samej Polsce. Nie jest zapewne już zaskoczeniem, że do wypadków z powodu akwaplanacji najczęściej dochodzi tam, gdzie droga jest prosta, a prędkości duże – na autostradach i drogach ekspresowych.

Nadmierna prędkość to zwłaszcza niebezpieczeństwo kiedy nie wszystkie opony mają ten sam kształt i bieżnik. Koło zapasowe dojazdowe, które zakłada się podczas awarii normalnego ogumienia ma zupełnie inne parametry od sprawnych opon. Pojazd poruszający się na ogumieniu zapasowym tego typu ma w związku z tym narzuconą maksymalną prędkość z jaką może się poruszać. Prędkość jazdy na kole dojazdowym zależy od marki, jakości czy bieżnika i waha się pomiędzy 50 – 80 km/h.

Zużycie opony

typ bieżnika a aquaplaning

Bieżnik jest kluczowym elementem, które sprawia że opona lepiej lub gorzej radzi sobie na mokrej nawierzchni.

Jedną z głównym przyczyn aquaplaningu poza prędkością jest stopień zużycia opon, a dokładniej ich bieżnika. Im bieżnik jest niższy tzn. bardziej starty – zużyty, tym większe niebezpieczeństwo, że przy mokrej nawierzchni drogi nie będzie w stanie odprowadzić wody spod opony i wpadniemy w poślizg.

Warto pamiętać, że opona ulega starzeniu, a wraz z wiekiem rośnie ryzyko wystąpienia nie tylko zjawisk takich jak aquaplaning, ale tez chociażby “wybuchu” opony podczas jazdy.

Zły typ bieżnika. Tanie opony a aquaplaning

Bieżniki opon samochodowych są tak konstruowane, żeby w jak największym stopniu zagwarantować przyczepność do drogi w każdych warunkach pogodowych. Opona oponie jednak nie równa, a aquaplaning potrafi być w tym przypadku tego doskonałym przykładem.

Jednym z zadań mających zapewnić przyczepność do podłoża jest tak ułożenie rowków, aby woda byłą skutecznie odprowadzana spod opony. Przy tańszym ogumieniu gorszej jakości może wystąpić sytuacja, że konstrukcja bieżnika opony będzie niewystarczająco dopracowana, żeby to zagwarantować. Sprawia to, że aquaplaning na tego rodzaju “ubogim” bieżniku jest bardziej prawdopodobny.

Ogumienie droższe z tzw. segmentu premium ma tak skonstruowany bieżnik, żeby nawet przy dużych prędkościach odprowadzać maksimum wody spod opony. Wszystko po to, żeby akwaplanacja nie niosła zagrożenia dla kierującego i pasażerów.

Duża ilość wody na drodze

Istotnym czynnikiem sprzyjającym do wystąpienia aquaplaningu jest duża ilość wody na drodze. Im większa warstwa zalegającej H2O, tym trudniej ją odprowadzić spod opony.

Szarżowanie przez kałuże może się skończyć się nie tylko wypadkiem, ale też sporymi kosztami i problemami. Do najpopularniejszych zaliczyć można zalanie silnika czy zgubienie tablicy rejestracyjnej auta.

Niskie ciśnienie w oponach

Na ryzyko wypadku, spowodowanego przez aquaplaning, spory wpływ ma ciśnienie w oponach. Im gorzej napompowane tym łatwiej stracić przyczepność i wpaść w poślizg. Regularne sprawdzanie powietrza w oponach oraz stosowanie opon sezonowych skutecznie minimalizuje to ryzyko.

Jakie opony na aquaplaning?

Najbardziej istotnymi cechami opon, które mają bezpośredni wpływ na mniejszą lub większą podatność na aquaplaning są:

  • kształt opony
  • rodzaj bieżnika

Bardziej zaokrąglone opony lepiej trzymają się mokrej nawierzchni. Okrągły kształt sprawia też, że mniej wody dostaje się pod oponę, a tym samym ogranicza możliwość powstania samego zjawiska. Kierunkowy bieżnik w kształcie litery „V” natomiast skuteczniej odprowadza wodę już spod opony, co zmniejsza efekt aquaplaningu.

Specjalnie do mokrych nawierzchni zaprojektowano opony deszczowe. Jest to ogumienie letnie wykonane ze specjalnego rodzaju mieszanki gumy. Opony deszczowa  lepiej dopasowują się do nawierzchni, tym samym zmniejszając ilość wody, która może dostać się pod oponę.

Głębszy niż w standardowych oponach bieżnik skuteczniej odprowadza wodę ze środka na zewnątrz opony, co ogranicza możliwość poślizgu na mokrej drodze.

„Aquaplaning test” – jak prowadzić po mokrej nawierzchni

Wszystko to teoria natomiast co to jest aquaplaning tak na prawdę i jak na niego reagować nauczyć można się na specjalnych torach szkoleniowych. Kursy z doskonalenia jazdy pozwolą lepiej poznać auto i sprawdzić się w sytuacjach kiedy tracimy nad nim kontrolę. „Aquaplaning test” jest ważnym elementem tego rodzaju szkoleń.  Pokazuje jak zmienia się sterowność samochodu, w warunkach mokrej nawierzchni, a profesjonalny instruktor uczy kierowcę jak prowadzić auto po wodzie w sposób pełni bezpieczny, a także jak wyprowadzić je bezpiecznie z poślizgu.

Aquaplaning – Podsumowanie

Aquaplaning to zjawisko, którego nie da się całkowicie wyeliminować.  Niebezpieczeństwo na drodze stale towarzyszy każdemu poruszającemu się autem. Prawie zawsze można je jednak minimalizować, chociażby poruszając się zgodnie z przepisami ruchu drogowego. Jadąc w deszczu lub zaraz po nim pamiętajmy również o ograniczeniach naszego auta. Nawet najlepszy kierowca nie wygra z fizyką.

Aquaplaning. Co to jest?
4.4 (87.5%) 8 votes
Jacek Smogur
Jacek Smogur
Bloger, pasjonat motoryzacji. W wolnych chwilach szuka nowinek i faktów z dziedziny auto-moto i stara się przetłumaczyć je na język polski.

4 Komentarze

  1. Aquaplaning. Co To Jest? – Proserwis zdjęcie nr 5 Marty88 pisze:

    Jakieś konkretne modele opon dobrych na aquaplaning?

    • Aquaplaning. Co To Jest? – Proserwis zdjęcie nr 6 andrzejewscy pisze:

      Jeśli mielibyśmy polecić skuteczne ogumienie na aquaplaning to dobralibyśmy jakieś opony deszczowe np. opony Pirelli Diablo Rain. Nie jest to jednak tak, że należy się strasznie bać akwaplanacji. Opony już ze średniej półki na lato maja wystarczającą konstrukcję i są bezpieczne nawet przy dużych prędkościach w deszczowej aurze.

  2. Aquaplaning. Co To Jest? – Proserwis zdjęcie nr 7 Mandaryna pisze:

    Od jakiej najmniejszej prędkości ryzyko, że aquaplaning nastąpi jest już wysokie?

    • Aquaplaning. Co To Jest? – Proserwis zdjęcie nr 8 andrzejewscy pisze:

      Trudno powiedzieć. Prawdopodobieństwo wystąpienia aquaplaningu zależy od tak wielu czynników, że jedyne co możemy polecić to jazdę zgodnie z przepisami oraz “słuchanie” auta.