Jak poznać uszkodzoną piastę?

Piasta koła oraz łożysko są elementami, które z czasem się zużywają. Kiedyś, łożyska należało regularnie smarować oraz eliminować luzy. Oznaczało to, że luzy można było kasować, co przedłużało żywotność łożysk. Jako że czasy się zmieniły, nie stosuje się już łożysk rozbieralnych, natomiast wszędzie można spotkać łożyska bezobsługowe. Dzięki temu rozwiązaniu, łożyska i piasty nie mają określonego terminu wymiany, zamiast tego jeździ się na nich dopóki się nie wyeksploatują. Wtedy, musi nastąpić wymiana całego zespołu.

Czym jest piasta?

Piasta to część koła napędowego, który zazwyczaj montowany jest na wale lub osi, i bezpośrednio obejmujący wał lub oś. Piasta ma za zadanie odebrać energię kinetyczną z wału napędowego – w wypadku samochodów półosi napędowej – i przekazać ją na zamontowane na niej koło. W piastach montuje się również łożyska, które mają za zadanie ułatwić obrót piasty samochodowej w zwrotnicy koła. W obecnych czasach, piasty są elementem zespolonym składającym się z łożyska i piasty. Piasta łączy się z półosią napędową za pomocą połączenia wielowypustowego, wpustowego, klinowego lub wciskowego. Piasta jest elementem, który łączy silnik z kołem, pozwala na obrót koła zamontowanego do nieruchomych elementów zawieszenia oraz jest elementem, do którego mocuje się tarczę hamulcową razem z felgą.

Objawy zużytego łożyska

Podstawowym objawem świadczącym o uszkodzeniu lub zużyciu piasty lub łożyska jest głośna praca tego zespołu, lub luz wyczuwalny na łożysku. O ile przyczyn głośnej pracy jest kilka, o tyle luz na łożysku zawsze kwalifikuje ten element do wymiany. Głośna praca tego zespołu elementów może być spowodowana przeciążeniem układu, zastosowaniem materiałów mizernej jakości – co się zdarza gdy chcemy oszczędzić na tych elementach, nieprawidłowy montaż lub bardzo długi postój samochodu. Trwałość łożysk jest uzależniona od naszego stylu jazdy, co oznacza że mamy bezpośredni wpływ na ich zużycie. Przykładem mogą być osoby, które posiadają auta tylnonapędowe i lubią sobie od czasu do czasu zarzucić tyłem na parkingu pod Lidlem.

Jazda w poślizgu powoduje powstanie dużej siły bocznej działającej na koła. A cała ta siła zbiera się na piaście i łożysku. Dlatego fani driftowania muszą regularnie sprawdzać stan łożysk. To samo tyczy się ewentualnych uderzeń bocznych w krawężnik, jak i wadliwej geometrii zawieszenia. Wszelkie siły działające na koła samochodu inne niż przewidziane przez producenta prowadzą do szybszego zużycia łożysk. Między innymi tak ważna jest poprawna geometria zawieszenia oraz posiadanie odpowiednich, zadbanych i zakonserwowanych opon.

Dlaczego piasta szybko się zużywa?

Przedwczesne zmęczenie piasty lub łożyska może być spowodowane kilkoma czynnikami. Najczęstszymi z nich są luzy na przekładni kierowniczej, bicie tarcz hamulcowych i różnego rodzaju niepożądane wibracje. Co ciekawe, układ zawieszenia jest zespołem elementów oddziaływujących na siebie, co oznacza, że uszkodzone łożysko może doprowadzić do bicia i piszczenia hamulców. Jedną z najczęstszych przyczyn problemów z piastami i łożyskami jest ich niepoprawny montaż. W starszych samochodach, gdzie łożysko trzeba nabić na piastę lub odwrotnie, niepoprawny montaż jest często spotykany. Zwłaszcza, gdy wymianę łożyska robił jakiś “fachowiec” za pomocą młota lub imadła. Do poprawnej wymiany łożyska trzeba zawsze użyć specjalnego urządzenia, dzięki czemu kulki w łożysku nie ulegną uszkodzeniu. Nieprawidłowa wymiana często prowadzi do zgniecenia kulek, lub do skrzywienia piasty. Podczas montażu piasty, należy także sprawdzić czy zwrotnica koła nie została skrzywiona w czasie eksploatacji zawieszenia, a także czy tarcze hamulcowe są proste. Wszelkie skrzywienia będą doprowadzać do wcześniejszego zużycia piasty i łożyska.

Dlaczego łożysko hałasuje?

Najczęstszym powodem hałasującego łożyska jest brak odpowiedniego smarowania lub wyrobienie się kulek łożyskowych, które powodują powstanie luzu. Brak smarowania jest często spowodowany wytopieniem się smaru, co jest spowodowane zbyt wysoką temperaturą pracy tarczy hamulcowej. Dzieje się tak, gdy zacisk hamulcowy jest zapieczony, przez co tarcza hamulcowa trze o klocek, co powoduje powstanie bardzo wysokiej temperatury. Tarcza ściśle dolega do czoła piasty, przez co przenosi na nią energię cieplną. A ciepło z piasty jest przenoszone na łożysko. Brak smaru bardzo często prowadzi do szybkiego wyrobienia kulek łożyskowych, ze względu na brak smarowania i odpowiedniego odprowadzenia ciepła.