Sprężarka klimatyzacji. Co to jest, jak działa i czemu się psuje?

Sprężarka klimatyzacji to bijące „serce” całego układu chłodzącego auto. To właśnie kompresor pompuje „krew” w postaci czynnika chłodzącego, który krąży rurkami i przewodami, a więc aluminiowymi „żyłami” i  „tętnicami”, aby tchnąć życie w pozostałe „organy” klimatyzacji samochodowej takie jak parownik czy skraplacz.  Końcowym efektem tego chemiczno-mechanicznego „cyklu życia”  jest chłodny „oddech” wydobywające się z wywietrzników w kabinie auta. Kiedy sprężarka przestaje chodzić, to znak, że potrzebna jest „przeszczep”. Kiedy jednak nie stać na nowe „serce”, alternatywą może okazać się chirurgiczne „leczenie”. Czym dokładnie jest sprężarka klimatyzacji, jakie są jej rodzaje i czy zawsze warto ją naprawiać?

Kompresor klimatyzacji to pompa ssąco tłocząca z właściwościami urządzenia do kompresji ciśnienia.

Co to jest sprężarka klimatyzacji i do czego służy?

Kompresor klimatyzacji, lub inaczej sprężarka klimatyzacji, to jeden z najważniejszych elementów układu chłodzącego auto. To specyficzne połączenie pompy ssąco tłoczącej z urządzeniem sprężającym gaz. Zasysa rozprężony czynnik chłodniczy w postaci gazowej (pompa), aby następnie go sprężyć, a więc nadać mu odpowiednie ciśnienie (urządzenie sprężające) by mógł dotrzeć do pozostałych elementów układu. To sprężenie czynnika powoduje, że koniec końców do kabiny trafia chłodne powietrze.

Sprężarka klimatyzacji samochodowej ma więc zapewnić prawidłowy obieg chłodziwa. Napędza ją silnik samochodu poprzez pasek klinowy, a do jej zasilenia potrzeba minimalnej mocy równej 8 KM.

Rodzaje sprężarek klimatyzacji

Ze względu na budowę można wyróżnić trzy podstawowe rodzaje sprężarek klimatyzacji:

• Sprężarki tłokowe
• Sprężarki łopatkowe
• Sprężarki spiralne

Sprężarki tłokowe

Sprężarki klimatyzacji różnią się rodzajami. Najpopularniejsza obecnie stosowana sprężarka – tłokowa.

Najpopularniejszy w stosowaniu rodzaj sprężarek klimatyzacji. Składają się z jednego lub większej liczby tłoków, które ułożone są w rzędach. Kompresory tłokowe używane w klimatyzacji samochodowej można podzielić na dwa rodzaje – o stałej i o zmiennej wydajności chłodniczej.

• Sprężarki tłokowe o stałej wydajności chłodniczej – pompują zawsze tą samą pojemność chłodziwa.  Ich wydajność reguluje okresowe włączania i wyłączanie sprzęgła sprężarki. Pracują więc jedynie przy włączonym układzie.
• Sprężarki tłokowe o zmiennej wydajności chłodniczej – pompują zmienną ilość chłodziwa. Ich wydajność chłodnicza regulowana jest zmianami pojemności skokowej sprężarki. Oznacza to, że  specjalny elektrozawór reguluje ciśnienie sprężania czynnika chłodzącego, który przepływa przez kompresor. Niektóre sprężarki tłokowe o zmiennej wydajności chłodniczej nie posiadają sprzęgła, co pozwala im na pracę nawet przy wyłączonej klimatyzacji.

Sprężarki łopatkowe

Sprężarki łopatkowe posiadają wirnik z kilkoma łopatkami. Podczas działania czynnik chłodzący jest zasysany do powstających komór o pojemności zależnej od położenia łopatek, aby w końcowym etapie zostać sprężanym w miejscu, gdzie komory mają najmniejszą pojemność, a więc tam gdzie czynnik spręża się najmocniej.

Sprężarki spiralne

Składają się z dwóch spirali wykonanych z metalu – statycznej i dynamicznej. Wałek sprężarki obraca się, a  wraz z nim w ruch zostaje wprawiona spirala dynamiczna. Czynnik chłodzący w postaci gazowej spręża się i jest przepychany do przestrzeni powstałej miedzy dwoma spiralami. Kiedy osiągnie odpowiednie ciśnienie, chłodziwo opuszcza sprężarkę.

Klimatyzacja samochodowa – jak działa?

W pierwszym etapie całego cyklu, kompresor spręża czynnik chłodniczy w postaci gazowej, przez co podnosi jego temperaturę. Sprężone chłodziwo trafia następnie do chłodnicy klimatyzacji, gdzie zostaje skroplone czyli zmienia się jego stan z gazowego na ciekły, a tym samym obniżeniu ulega jego temperatura. Ze skraplacza, już w postaci ciekłej, chłodziwo wędruje do parownika. Wilgoć zostaje usunięta z czynnika chodzącego, który następnie przepływając przez zawór rozprężny klimatyzacji. Tam zostaje z powrotem rozprężony – zamienia się w gaz i gwałtownie ochładza. Wiatrak wentylatora wtłacza schłodzone powietrze przez filtr klimatyzacji do wnętrza kabiny.

Czynnik chłodzący krąży w układzie zamkniętym więc cykl się powtarza.

Najczęstsze przyczyny awarii kompresora klimatyzacji

Jak pokazuje budowa, sprężarka jest najbardziej skomplikowanym elementem klimatyzacji samochodowej. Nic więc dziwnego, że może ulec awarii w skutek zużycia lub błędów użytkownika. Jakie są najczęstsze przyczyny awarii kompresora klimatyzacji?

Wiek sprężarki

Sprężarka pracuje w ukłądzie zamkniętym. Sprawia to, że prawidłowe funkcjonowanie zależne jest od jego szczelności.

Jak wszystkie elementy mechaniczne, tak również sprężarki klimatyzacji starzeje się. Duże obciążenie podczas pracy sprawia, że warto raz na kilka lat sprawdzić stan postępującego zużycia w serwisie.

Zatarcie sprężarki klimatyzacji

Do zatarcia kompresora może dojść z kilku powodów:

• W układzie brakuje czynnika
• Czynnik zawiera zbyt mało oleju smarującego
• Do układu zamkniętego w którym krąży czynnik chłodzący dostały się zanieczyszczenia lub woda w skutek nieodpowiednie przeprowadzonej wymiany innego elementu klimatyzacji samochodowej
• Nabicie klimatyzacji zbyt dużą ilością czynnika chłodzącego

Przegrzanie sprężarki klimatyzacji

Oprócz zatarcia, sprężarka klimatyzacji narażona jest również na przegrzanie. Może dojść do niego poprzez wadliwy skraplacz,  który powoduje, że czynnik w układzie ma zbyt wysoką temperaturę.

Uszkodzenie sprzęgła sprężarki

Zbyt duży obrót kątowy koła pasowego lub niska ilość czynnika chłodzącego skutkują  uszkodzeniem sprzęgła i zaprzestaniem pracy sprężarki.

Nieprawidłowa wymiana sprężarki

Brak stosowania określonych procedur podczas wymiany sprężarki klimatyzacji na nową lub zregenerowaną to częsty powód jej ponownego uszkodzenia. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, w której do układu dostają się opiłki i inne zanieczyszczenia z zewnątrz.

Inne

Pozostałe przyczyny awarii kompresora auto klimy to:

• uszkodzenie paska klinowego lub jego poluzowanie
• zapchanie zaworu rozprężnego nieprawidłowym olejem , zanieczyszczeniami lub barwnikiem diagnostycznym

Regeneracja sprężarek klimatyzacji krok po kroku

Kiedy nowy kompresor do auto klimy kosztuje kilkaset złotych, tańszym sposobem może okazać się jego naprawa. Koszt regeneracji kompresora klimatyzacji zależy oczywiście od wielu czynników jak zastosowany rodzaj sprężarki, model samochodu czy robocizna konkretnego warsztatu. Nie mniej, regenerowanie sprężarek klimatyzacji to często standard w starszego typu autach.

Naprawa kompresora klimatyzacji zależy od rodzaju uszkodzenia. Podczas rozbudowanej diagnostyki, mechanik decyduje, które części nie nadają się do regeneracji i muszą zostać zastąpione. Uszkodzone elementy kompresora zostają wymienione na nowe. Najczęściej są to części podatne na zużycie jak łożyska czy uzwojenie silnika. Gruntowna regeneracja sprężarki klimatyzacji krok po kroku na podstawie sprężarki tłokowej wygląda następująco:

• Wypiaskowania lub wyśrutowanie korpusu sprężarki
• Rozebrania na części całej sprężarki i jej dokładna diagnostyka
• Wymiany niezależnie od stopnia zużycia wszystkich o-ringów, uszczelniacza, łożysk kół, pierścieni tłokowych itd.
• Wymiany uszkodzonych łożysk wału lub tłoków
• Diagnostyka, a następnie naprawa cewki
• Diagnostyka bicia kół pasowych
• Badanie wytrzymałościowe tarczy
• Regulacja szczeliny sprzęgła kompresora
• Badanie wytrzymałościowe sprzęgła kompresora
• Złożenie i sprawdzenie wydajności całego kompresora

Oczywiście różne rodzaje sprężarek klimatyzacji sprawiają, że ich serwisowanie znacznie się od siebie różni. Nie mniej sama regeneracja zużytych kompresorów zwykle jest bardziej opłacalna od zakupu nowego.

Wymiana sprężarki klimatyzacji

Po ustaleniu przyczyn awarii i nabyciu nowej sprężarki lub wykonaniu regeneracji starej można przystąpić do wymiany. Niestety może się to wiązać z dodatkowymi kosztami. Jeśli odpowiedziane za uszkodzenie nie było zwykłe zużycie, należy przeprowadzić szczegółowy serwis całego układu. Zatarcie sprężarki, niezależnie od powodu, wiąże się zwykle z płukaniem obiegu oraz wymianą skraplacza i osuszacza. Następnie należy uzupełnić olej w sprężarce do zalecanej wartości. Po podłączeniu za pomocą specjalny kluczy serwisant rozprowadza mechanicznie olej po sprężarce. Następnie wykonuje się nabijanie klimatyzacji i uruchamia silnik.

Regeneracja sprężarek klimatyzacji Poznań – Zapraszamy do Proserwis!